KỲ 8: Ở
Khi nói đến “Ở” người ta thường chỉ nghĩ
đến ngôi nhà hữu hình - nơi trú ngụ, sinh hoạt gia đình, tuy nhiên với văn hóa
người Việt “Ở” còn hàm chứa thêm yếu tố vô hình như phong cách sống, triết lý
cuộc sống… gồm cả “Ăn” và “Làm” của một đời người, một gia tộc, dòng họ và cao
hơn là một dân tộc. Nơi ở với người Việt là nơi sinh ra, sống và cũng là nơi
trút hơi thở cuối cùng, đã là người Việt luôn muốn chết trong chính ngôi nhà
của mình đặc biệt là người già, vì họ muốn gắn liền kết nối với con cháu trong ngôi
nhà của họ - đây là nơi giao tiếp siêu linh giữa con cháu với tổ tiên. Nhà
truyền thống người Việt chủ yếu xây dựng bằng chất liệu tự nhiên như gỗ, vôi,
mật mía, lá cây…với cách làm khoa học dựa vào các hiện tượng thiên nhiên cho ra
những ngôi nhà ấm, mát tùy vào thời tiết, khí hậu. Những ngôi nhà nào có bề dày
lịch sử, nhiều thế hệ từng sống luôn chứa đựng trong nó biết bao câu chuyện lý
thú, những kỷ niệm, và một không gian đặc quánh của thời gian, con cháu tâm
thức luôn hướng về cội nguồn, cảm giác được sự chở che, quan phòng của một sức
mạnh siêu nhiên từ tổ tiên.